Navigatie overslaan

Deze website maakt gebruik van cookies voor een optimale gebruikersbeleving. Lees onze cookieverklaring

  • Nieuws
    • 14 apr. 2023
    • 5 min

NFK tegen maatregelen oncologen om toegang tot innovatieve geneesmiddelen in te perken

De zorg staat onder druk. De overheid heeft bepaald dat de ziekenhuiskosten niet verder mogen toenemen, maar de kosten van innovatieve oncologische middelen stijgen wel en nemen een steeds groter deel van het ziekenhuisbudget in. Bijkomend zijn er ook vragen over de werkelijke toegevoegde waarde van de dure behandelingen. Medisch oncologen willen de zorg doelmatiger maken en stellen voor om de bestaande criteria voor het bepalen van de meerwaarde aan te scherpen. De consequentie is dat minder middelen in de basisverzekering komen. NFK heeft ernstige bedenkingen bij de voorgestelde maatregelen.

Medisch oncologen beoordelen in de commissie BOM (CieBOM) sinds jaar en dag de toegevoegde waarde van nieuwe oncolytica op basis van de zogeheten PASKWIL criteria. Zij stellen nu een aanscherping van de criteria voor, minder effectieve middelen krijgen een negatief advies. Zij komen daardoor niet in de basisverzekering en zijn voor geen enkele patiënt meer toegankelijk. Wanneer de in 2022 tot de markt toegelaten oncolytica langs de nieuwe lat gelegd worden, leidt dat tot 20% meer negatieve adviezen (ten opzichte van de oude criteria). Op woensdag 19 april stemt de ALV van NVMO over deze aanpassing.

De beoordeling gebeurt op basis van mediane winst in ziektevrije of algehele overleving. De criteria zijn uniform, terwijl de toegevoegde waarde van een minimum aantal maanden (ziektevrije) overlevingswinst per tumortype en ziektestadium kan verschillen. Daarnaast speelt de algehele conditie van de patiënt vaak een rol in de uitkomst voor de individuele patiënt.

Samen beslissen een betere optie voor de patiënt
NFK is van mening dat behandelaars de wensen van de patiënt en de opties voor behandelingen (inclusief afzien van behandeling) met hun voor – en nadelen moeten bespreken. In een proces van samen beslissen wordt zo de behandelkeuze gemaakt. Dit leidt voor de patiënt tot meer doelmatige zorg dan de uniforme aanscherping van de PASKWIL. Immers, door die aanscherping wordt de behandeling ook ontoegankelijk voor die patiënten bij wie op basis van algehele conditie een goede respons zeer waarschijnlijk is.

Keuzemomenten zijn er in een vroeg en relatief mild stadium omdat patiënten bij gering risico graag snel hun leven weer willen oppakken, of bij patiënten met vergevorderde ziekte en een mindere conditie omdat er een keuze gemaakt wordt voor ‘kwaliteit van de laatste levensfase’. Deze afweging kan leiden tot minder overbehandeling en leidt ook tot minder kosten.

Onze hoofdbezwaren tegen de aanscherping van de PASKWIL:

One-size-fits-all is niet houdbaar
Kanker is niet één ziekte en gepersonaliseerde behandelingen gaan een steeds grotere rol spelen. Dit maakt dat de voorgestelde aanscherping van de criteria niet toekomstbestendig zijn.

Minder toegang; plek van Nederlandse patiënten in Europa
De adviezen van CieBOM worden door het Zorginstituut Nederland (ZINL) en de zorgverzekeraars gevolgd. En met meer negatieve adviezen krijgen Nederlandse patiënten minder toegang tot nieuwe behandelopties. Het verschil met ons omringende landen wordt groter, iets wat voor patiënten een lastig te begrijpen en te aanvaarden werkelijkheid is.

Studies
Behandelingen, die in het buitenland wel standaard zorg zijn, maar in Nederland niet toegelaten, zullen als controle-armen in klinische studies gebruikt worden. Nederland kan niet aan deze studies deelnemen. Daarmee wordt patiënten de kans op innovatieve behandeloptie onthouden.

Toekomstige beoordeling
In de toekomst wordt het voor beoordelende instanties (CieBOM, ZINL, zorgverzekeraars) haast onmogelijk nieuwe behandelingen (die op zich wel meerwaarde kunnen hebben) te beoordelen wanneer zij in hun registratiestudie vergeleken zijn met een controlebehandeling die in Nederland geen standaard zorg is.