Zzp'er en kanker, wat is jouw ervaring?

Uit de peiling blijkt dat de meeste zzp’ers met of na kanker geen arbeidsongeschiktheidsverzekering hebben afgesloten. De hoge premie en verwachte afwijzing vanwege kanker vormen hierbij belemmeringen. 

De resultaten

Negatieve invloed van kanker op AOV-aanvragen

Bij bijna twee derde van de respondenten die na de diagnose een AOV-aanvraag deden, werd de aanvraag geweigerd door de verzekeraar (63%). De meeste aanvragen werden geweigerd vanwege de kankerdiagnose (85%). Een derde van de respondenten kreeg te maken met een verhoging van de premie of andere voorwaarden. 

Ziek, maar wél inzetbaar

Ruim de helft (55%) van de respondenten geeft aan wél (deels) te kunnen werken, ondanks (late) gevolgen van kanker. Zij ervaren vaak meer autonomie en flexibiliteit dan werknemers in loondienst, bijvoorbeeld doordat ze hun eigen werktijden bepalen of hun werk kunnen aanpassen. Ze gaan anders om met hun klachten en zoeken naar oplossingen om het werk zo goed mogelijk te kunnen blijven doen. Toch worden zij door verzekeraars vaak gezien als een risico op basis van hun medische geschiedenis. Verzekeraars beoordelen aanvragen op meer dan alleen iemands persoonlijke situatie; ze kijken ook naar de risico’s op de lange termijn voor mensen met vergelijkbare kenmerken.

Financiële en emotionele gevolgen 

Uit deze peiling blijkt dat het huishouden van de zzp’er deels financieel afhankelijk is van het zzp-salaris. Zes op de tien respondenten geeft aan dat zij financiële gevolgen hebben ervaren: ze verloren inkomsten, moesten spaargeld aanspreken of werden financieel afhankelijk van hun partner of omgeving. Ook ervaart twee derde van de respondenten emotionele gevolgen zoals onzekerheid en angst, verdriet iets te verliezen en stress. De gevolgen hangen met elkaar samen: respondenten die financiële gevolgen ervaren, geven met 86% vaker aan ook emotionele gevolgen te ervaren.

Behoefte aan informatie en hulp bij aanvraag AOV na diagnose

Respondenten vonden het invullen van de AOV-aanvraag na diagnose moeilijk. Bijna vier op de tien respondenten had behoefte aan meer informatie en een derde heeft deze gevonden. Bijna de helft (45%) van de respondenten had behoefte aan hulp of advies bij het invullen van de aanvraag; een kwart kreeg die hulp, met name van de verzekeraar en/of een tussenpersoon.

Reactie NFK

Monique de Jong, belangenbehartiger Goed Leven met kanker over de resultaten:
“De meeste zzp’ers zijn niet verzekerd tegen inkomensverlies. Een kwart sluit voor hun diagnose een verzekering tegen inkomensverlies af, en een op de tien vraagt na hun diagnose deze verzekering aan. Een groot deel deze aanvragen wordt afgewezen of resulteert in een hoge premie of aanvullende voorwaarden.

Tegelijkertijd zien we dat meer dan de helft van de respondenten, ondanks late gevolgen, wel (deels) kan werken. Wij vinden het belangrijk dat mensen met kanker toegang houden tot arbeidsongeschiktheidsverzekeringen, zonder uitsluiting of fors hogere premies. NFK wil samen met verzekeraars, onderzoekers en klinisch arbeidsgeneeskundigen onderzoeken wat de impact is van late gevolgen, zodat zzp’ers met een laag arbeidsongeschiktheidsrisico zich makkelijker kunnen verzekeren. Tot die tijd moeten zzp’ers duidelijke voorlichting en praktische ondersteuning krijgen bij het verzekeren tegen inkomensverlies.”

Acties

Om aandacht te vragen voor de uitkomsten uit deze peiling, gaat NFK het volgende doen:

• We delen de uitkomsten van deze peiling via een nieuwsbericht, factsheet en rapportage op onder andere doneerjeervaring.nl en nfk.nl en verspreiden deze onder onze 22 aangesloten kankerpatiëntenorganisaties. Ook brengen we deze resultaten onder de aandacht van beleidsmakers, zorgprofessionals en andere relevante stakeholders.
• Samen met de klinisch arbeidsgeneeskundigen (KAG) en verzekeraars verkennen we de kenmerken van de groep zzp’ers die aangeeft te kunnen blijven werken, ondanks eventuele late gevolgen.
• We informeren huisartsen over mogelijkheden voor hulp en ondersteuning, zodat ze zzp’ers naar de juiste adviseurs kunnen doorverwijzen. Dit geldt ook de AYA-zorgverleners, die zich richten op jonge mensen met of na kanker.
• We streven naar een betere informatievoorziening rondom de AOV-aanvraag. Denk daarbij aan een betere uitleg vanuit verzekeraars over acceptatiebeleid en de statistieken die verzekeraars gebruiken. Wij gaan in gesprek met het Verbond van Verzekeraars over de knelpunten die uit deze peiling naar voren komen en vragen hen om een (re)actie.
• We brengen de resultaten van deze peiling onder de aandacht van beleidsmakers van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Gezien de toekomstige verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, laten we met deze uitkomsten zien wat belangrijk is voor zzp’ers met of na kanker. Zo kunnen hun belangen worden meegenomen bij het verbeteren van het huidige voorstel en het vervolgproces.

Wie maakten deze peiling?

Deze peiling is bedacht en ontwikkeld door de kankerpatiëntenorganisaties die samenwerken binnen de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK).