Praktijkvariatie tussen ziekenhuizen: hoog tijd voor betekenisvolle transparantie

De ontwikkelingen in de kankerzorg gaan snel én zijn hoopvol. Door steeds betere diagnostiek en toegenomen behandelmogelijkheden zijn de kansen op overleving of levensverlenging, én de kansen op een betere kwaliteit van leven voor steeds meer vormen van kanker toegenomen. Maar voor mensen met kanker betekent dit ook: het maakt uit in welk ziekenhuis je komt. Niet overal heb je evenveel kans op optimale diagnostiek, optimale behandeling en maximaal mogelijke levensverlenging met maximaal mogelijke kwaliteit van leven.

Praktijkvariatie aangetoond

Alleen al via onderzoek met data uit de Nederlandse kankerregistratie (NKR) wordt met regelmaat praktijkvariatie aangetoond die niet te verklaren is met bijvoorbeeld verschillen in patiëntenpopulatie. Deze praktijkvariatie toont dus een verschil in handelen aan, van de medisch specialisten in het ene ziekenhuis vergeleken met het handelen van de medisch specialisten in het andere ziekenhuis. De NKR bevat betrouwbare gegevens over de diagnostiek en behandeling van kanker in alle Nederlandse ziekenhuizen. We hebben de onderzoeken met NKR-data die praktijkvariatie aantonen van de afgelopen twee jaar onder elkaar gezet in een overzicht: meer dan 20 onderzoeken, meer dan 10 kankersoorten.

Hoog tijd voor openbare data

Het overzicht maakt zichtbaar dat het voor patiënten veel uitmaakt in welk ziekenhuis je komt. In het ene ziekenhuis heeft een patiënt meer kans dan in het andere ziekenhuis op diagnostiek op maat en behandeling die voor hem/haar de best mogelijke kansen biedt. Het is de hoogste tijd dat openbaar wordt waar welke zorg geboden wordt en waar welke expertise aanwezig is. Betrouwbaar en objectief laten zien welke ziekenhuizen expertzorg bieden voor een bepaalde kankersoort is geen eenvoudige klus: alleen data openbaar maken zoals nu gebeurt via de Transparantiekalender geeft geen beeld van de expertise van een ziekenhuis voor een bepaalde kankersoort. Hiervoor moeten de beschikbare data zorgvuldig geïnterpreteerd worden. En hiervoor zijn weer extra gegevens nodig.

Betekenisvolle keuze-informatie

NFK heeft een methode ontwikkeld waarmee de geboden zorg en de aanwezige expertise zorgvuldig en voor patiënten betekenisvol en begrijpelijk openbaar gemaakt kan worden. We maken hierbij gebruik van beschikbare data uit de verplichte transparantie (data voornamelijk afkomstig uit DICA-registraties) en de Nederlandse Kankerregistratie. De zogeheten administratielast is voor ziekenhuizen beperkt, maar enige informatie, zoals over aanwezige expertise, moet op vrijwillige basis wel worden aangeleverd. De eerste ziekenhuizen werken mee aan deze betekenisvolle ziekenhuiskeuze-informatie. Hun beschrijvingen worden gepubliceerd op ziekenhuiskiezenbijkanker.nl. Op dit moment breidt NFK de methode uit naar meerdere kankersoorten en naar het beschrijven van oncologische netwerken. Zie voor meer informatie: Voor professionals | NFK.

Oproep aan ziekenhuizen

In het belang van mensen met kanker vragen wij ziekenhuizen (al dan niet georganiseerd in netwerkverband), twee belangrijke stappen te zetten:

1) Als je kankerzorg biedt, bied expertzorg;
2) Laat zien wat je doet, maak je expertise zichtbaar en vindbaar.

De cijfers over praktijkvariatie rechtvaardigen deze stappen. Echt.

Ben je patiënt en heb je vragen over het ziekenhuis waar jij behandeld wordt? Kijk op ziekenhuiskiezenbijkanker.nl